نشان تجارت - بانک مرکزی که ماهانه، آمار و ارقام چکهای مبادلهای را از طریق وبسایت رسمی خود بهروزرسانی میکند، در جدیدترین گزارش خود از این آمار، دادههای مبادلات چک تا پایان تیرماه ۱۴۰۳ را منتشر کرد.
بررسی این گزارش حاکی از آن است که اگرچه تعداد و مبلغ چکهای مبادله شده در تیرماه نسبت به خردادماه کاهشی شده، سهم چکهای برگشتی از کل چکها افزایش یافته است. طوری که نسبت مبلغ چکهای برگشتی به کل چکهای مبادلهای به بیشترین حد خود از فروردینماه ۱۳۹۹ رسیده و نسبت تعداد چکهای برگشتی به کل چکها نیز بالاترین رقم از مرداد ۱۴۰۰ به این سو را ثبت کرده است.
با استناد به گزارش بانک مرکزی، در تیرماه سال جاری بیش از ۸.۶ میلیون فقره چک مبادله شده که این رقم ۰.۵ درصد کمتر از تعداد چکهای مبادلهای خردادماه است. مبلغ این چکها نیز پس از افت دو درصدی در تیرماه، به حدود ۶۴۵ هزار میلیارد تومان رسید.
این در حالی است که مقایسه رقم چکهای مبادلهای در تیرماه امسال با دوره مشابه سال گذشته حاکی از آن است که آمار این چکها نظر تعداد ۸۳۲ هزار فقره و از نظر مبلغ، ۱۶۲ هزار میلیارد تومان رشد پیدا کرده است.
آمارهای بانک مرکزی همچنین نشان میدهد در تیرماه امسال حدود ۹۱۲ هزار فقره چک به ارزش بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان چک برگشت خوردهاند. در نتیجه، نسبت تعداد چکهای برگشتی به کل چکها معادل ۱۰.۶ درصد بوده و این نسبت از نظر مبلغی نیز ۱۵.۷ درصد ثبت شده است. بهعلاوه این نسبتها در مقایسه با خرداد سال جاری بهترتیب ۰.۶ واحد درصد و ۰.۵ واحد درصد افزایش یافتهاند.
از طرفی، مقایسه آمار چکهای برگشتی تیرماه سال جاری با تیرماه ۱۴۰۲ نشاندهنده رشد آمار پاس نشدن چکها به میزان ۱.۸ درصد از نظر تعداد و سه درصد از نظر مبلغ آنهاست.
به این ترتیب، با اوجگیری رقم چکهای برگشتی که از ابتدای سال ۱۴۰۳ آغاز شده است، نسبت تعداد و مبلغ چکهای برگشتی به کل چکها در تیرماه امسال، بهترتیب به بالاترین رقم در ۳۵ ماه و ۵۱ ماه اخیر رسیدند.
بررسی آمار چکها به نفکیک استانهای کشور از سلطه سه استان تهران، اصفهان و خراسان رضوی بر مبادله چکها حکایت دارد. طوری که این سه استان بهترتیب ۳۰.۹ درصد، ۱۰.۸ درصد و ۷.۲ درصد از آمار تعداد چکهای مبادلهای را به خود اختصاص دادهاند. به عبارت دیگر حدود نصف کل چکها در این سه استان مبادله شدهاند. بهعلاوه، با در نظر گرفتن مبلغ چکهای مبادلهشده نیز این سه استان ۶۱.۵ درصد کل این رقم را تصاحب کردهاند.
از سوی دیگر، با ملاک قرار دادن آمار تعداد چکهای برگشتی سه استان کردستان، کهگیلویه و بویراحمد و آذربایجان غربی، بیشترین چک برگشتی و استانهای گیلان، خوزستان و کرمانشاه کمترین چکهای برگشتی را ثبت کردند.
با در نظر گرفتن مبلغ چکهای برگشتی نیز خوشحسابترین استانها، یزد، خراسان شمالی، قزوین و لرستان بودند و مردم استانهای البرز، گیلان، خوزستان و بوشهر، کمترین چک برگشتی را ثبت کردند.